Việt Nam, với sự hăng say và cam kết đối với bảo vệ môi trường, đã dành sự quan tâm đặc biệt cho mục tiêu Net Zero, cụ thể là cam kết giảm lượng khí nhà tiêu thụ và phát ra vào môi trường. Dưới đây là một cái nhìn tổng quan về chính sách của Việt Nam đối với Net Zero và những hành động cụ thể.
TS Hà Quang Anh, Giám đốc Trung tâm Phát triển carbon thấp, Cục Biến đổi khí hậu, Bộ Tài nguyên và Môi trường, cho biết: Hơn một năm qua, Việt Nam đã tích cực triển khai nhiều giải pháp, trong đó tập trung vào việc hoàn thiện các cơ chế, chính sách-bước đầu tiên và cũng là quan trọng nhất trong việc triển khai cam kết Net Zero.
Theo đó, Việt Nam đã ban hành Nghị định số 06/2022/NĐ-CP của Chính phủ quy định giảm nhẹ phát thải khí nhà kính và bảo vệ tầng ozon; Quyết định số 01/2022/QĐ-TTg ban hành danh mục lĩnh vực, cơ sở phát thải khí nhà kính phải thực hiện kiểm kê khí nhà kính; Quyết định số 888/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án về những nhiệm vụ, giải pháp triển khai kết quả Hội nghị COP26; Kế hoạch hành động giảm phát thải khí metan đến năm 2030.
“Bình quân 5 năm trở lại đây, bố trí chi ngân sách nhà nước cho sự nghiệp môi trường đạt trên 21.000 tỷ đồng mỗi năm”. Đó là chia sẻ của Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc, tại Hội thảo: “Net Zero – Chuyển dịch Xanh: Cơ hội cho người dẫn đầu”, sáng 27/6/2023, do Đài Truyền hình Việt Nam (VTV) tổ chức.
Theo ông Hồ Đức Phớc, Bộ trưởng Bộ Tài chính, thời gian qua, nhiều chính sách tài chính đã được ban hành góp phần tạo điều kiện huy động và thu hút nguồn lực đầu tư hướng tới tăng trưởng xanh. Trong đó, hệ thống chính sách thuế đã hướng đến bảo vệ môi trường, thể hiện thông qua hai nhóm chính sách gồm: Các chính sách nhằm hạn chế những hành vi gây ô nhiễm môi trường như thuế bảo vệ môi trường, thuế tài nguyên, thuế tiêu thụ đặc biệt đối với các hàng hóa gây tác hại đến môi trường; các chính sách hỗ trợ, khuyến khích hoạt động bảo vệ môi trường, giảm thiểu ô nhiễm và tác động của biến đổi khí hậu.
Bên cạnh đó, Bộ Tài nguyên và Môi trường cũng đã có những chương trình tuyên truyền, tập huấn, nâng cao năng lực cho nhiều tầng lớp, đối tượng người dân để tăng cường hiểu biết về biến đổi khí hậu và về những cam kết của Việt Nam tại COP26. Nhiều doanh nghiệp đã có nhận thức tốt trong việc giảm phát thải và trung hòa carbon cho doanh nghiệp mình để từ đó xây dựng những định hướng, chiến lược rõ ràng.
Chuyển đổi xanh và giảm phát thải khí nhà kính nhằm thực hiện cam kết Net Zero là một chặng đường dài với nhiều khó khăn, thách thức. Theo ước tính của Ngân hàng Thế giới (năm 2022), Việt Nam có thể cần đầu tư thêm khoảng 368 tỷ USD cho đến năm 2040, tương đương 6,8% GDP mỗi năm khi theo đuổi lộ trình phát triển kết hợp khả năng chống chịu và phát thải ròng bằng “0”.
Chia sẻ một số kinh nghiệm của quốc tế về chuyển dịch xanh, ông Hervé Conan, Giám đốc Cơ quan Phát triển Pháp (AFD) tại Việt Nam cho biết, mục tiêu Net Zero vào năm 2050 cần chiến dịch về năng lượng và sự đồng hành của người dân; phải có chiến lược chuyển đổi năng lượng sang các nguồn năng lượng thay thế.
Việt Nam cần quy hoạch điện lưới quốc gia đến năm 2030 và lộ trình đến năm 2050, trong đó ưu tiên đầu tư công, củng cố mạng lưới truyền tải điện, có các giải pháp thay thế năng lượng, thu hút những dự án tư nhân về năng lượng gió, năng lượng mặt trời, năng lượng thay thế. Thực tế cho thấy, trong lĩnh vực năng lượng, 60% lượng phát thải vào năm 2020 từ công nghiệp năng lượng chủ yếu từ sản xuất điện năng.
theo đó, việc giảm phát thải khí nhà kính trong sản xuất điện là vô cùng quan trọng để Việt Nam có thể đạt mục tiêu Net Zero.
Về trách nhiệm của doanh nghiệp, theo TS Hà Quang Anh, trước mắt doanh nghiệp cần nhận thức tốt về biến đổi khí hậu và cam kết của Chính phủ về mục tiêu Net Zero. Khi nhận thức tốt, doanh nghiệp sẽ biến nhận thức thành hành động cụ thể. Doanh nghiệp cũng cần chuẩn bị nguồn lực về tài chính, nguồn lực về khoa học-công nghệ, kỹ thuật để từng bước chuyển đổi sản xuất theo hướng phát triển carbon thấp đáp ứng yêu cầu về mặt thực tiễn trong thời gian tới.
Các chuyên gia đề xuất, Việt Nam cần phát triển nông nghiệp sinh thái, tuần hoàn, phát thải carbon thấp; bảo vệ, phục hồi các nguồn tài nguyên, phát triển các hệ sinh thái tự nhiên. Việt Nam cũng cần nghiên cứu thành lập Trung tâm Năng lượng tái tạo quốc gia nhằm phát triển nguồn nhân lực, chuyển giao công nghệ, chia sẻ kinh nghiệm và quản trị quốc gia trong lĩnh vực này.
Đồng thời, Việt Nam cần thúc đẩy ngoại giao khí hậu, vận động thu hút nguồn lực quốc tế (các nguồn tài chính công và tư, công nghệ, tri thức, kinh nghiệm…) thông qua trao đổi, chuyến thăm cấp cao, chương trình làm việc của các bộ, ngành, địa phương với đối tác nước ngoài, các cơ quan đại diện Việt Nam tại nước ngoài.
Để đạt mục tiêu Net Zero (tức là không thải khí nhà kính net) và giảm tác động của biến đổi khí hậu, Chính phủ Việt Nam đã đưa ra một số chính sách và biện pháp hỗ trợ. Một số chính sách quan trọng của Việt Nam liên quan đến mục tiêu Net Zero:
Chiến lược phát triển năng lượng sạch: Việt Nam đã đặt mục tiêu phát triển năng lượng sạch và tái tạo, với sự tập trung vào điện mặt trời, gió, thủy điện và năng lượng hạt nhân. Điều này đồng nghĩa với việc đầu tư vào các dự án và công nghệ thân thiện với môi trường.
Phát triển giao thông công cộng và giao thông thân thiện với môi trường: Chính phủ Việt Nam đang tập trung vào việc cải thiện giao thông công cộng và khuyến khích sử dụng phương tiện giao thông thân thiện với môi trường như xe điện và xe đạp. Điều này giúp giảm lượng khí nhà kính do giao thông cá nhân gây ra.
Tăng cường năng lực giám sát và quản lý môi trường: Việt Nam đang tạo ra các quy định và chuẩn mực nghiêm ngặt hơn về môi trường để đảm bảo rằng các công ty và tổ chức tuân thủ. Điều này bao gồm việc kiểm soát và giám sát việc thải khí nhà kính và quản lý rừng để hấp thụ CO2.
Khuyến khích nghiên cứu và phát triển công nghệ xanh: Chính phủ Việt Nam hỗ trợ phát triển và áp dụng các công nghệ mới và xanh để giảm thiểu tác động tiêu cực đối với môi trường. Điều này bao gồm khuyến khích các doanh nghiệp và tổ chức nghiên cứu và phát triển các giải pháp thân thiện với môi trường.
Khuyến khích tiết kiệm năng lượng và sử dụng năng lượng sạch: Các chính sách khuyến khích việc sử dụng năng lượng hiệu quả hơn và tăng cường sử dụng năng lượng sạch, bao gồm các khuyến mãi và ưu đãi cho việc cài đặt hệ thống năng lượng mặt trời và năng lượng gió.
Quản lý chất thải và xử lý nước thải: Chính phủ Việt Nam đang tập trung vào quản lý chất thải và xử lý nước thải một cách hiệu quả hơn để giảm tác động tiêu cực đối với môi trường.
EMTEK cũng hướng đến tương lai bền vững bằng cách thúc đẩy công nghiệp 4.0. Công ty hỗ trợ các doanh nghiệp trong việc tự động hóa quy trình sản xuất, cải thiện hiệu suất và giảm tác động môi trường. Bằng cách sử dụng trí tuệ nhân tạo và công nghệ thông minh, EMTEK đang giúp tạo ra các quy trình sản xuất thông minh, thân thiện với môi trường và hiệu quả hơn.
EMTEK không chỉ là một nhà cung cấp công nghệ hàng đầu mà còn là một đối tác đáng tin cậy cho các doanh nghiệp đang hướng đến mục tiêu phát triển xanh. Từ việc hỗ trợ các dự án năng lượng tái tạo đến việc thúc đẩy công nghiệp 4.0, EMTEK cam kết góp phần vào việc xây dựng một tương lai bền vững, cùng hướng đến mục tiêu chung của Chính phủ Net Zero.
Những chính sách và biện pháp này đều hướng đến mục tiêu Net Zero bằng cách giảm thiểu lượng khí nhà kính và tăng cường khả năng hấp thụ khí nhà kính từ môi trường. Chính phủ Việt Nam nói chung và EMTEK nói riêng đã cam kết trong việc đối phó với biến đổi khí hậu và góp phần vào mục tiêu Net Zero toàn cầu.